درحالي كه اين روزها و در آستانه برگزاري يازدهمين دوره انتخابات رياست جمهوري شاهد طرح نام‌هايي براي ورود به عرصه انتخابات يازدهم هستيم، اين سؤال مطرح است كه رجل مذهبي و سياسي كيست و با چه مقياسي رجل مذهبي ـ سياسي بودن داوطلبان سنجيده مي‌شود.


مطلبي كه در ادامه مي آيد، پيشتر در قالب دو يادداشت مستقل با عنوان «رجال مذهبي سياسي انتخابات يازدهم» و «رجال مذهبي ـ سياسي در بوته نقد» به ترتيب در 19 اسفند ۱۳۹۱ و 4 ارديبهشت 1392 در سايت «خبرآنلاين» منتشر شده است. با توجه به بحث و گفتگو درباره شرايط داوطلبان مقاله پيوست، جهت مطالعه علاقه مندان، تقديم مي گردد. نشر آن به منزله تأييد تمام محتواي آن از سوي پايگاه اطلاع رساني شوراي نگهبان نمي باشد.

رجال مذهبي سياسي انتخابات يازدهم

درحالي كه اين روزها و در آستانه برگزاري يازدهمين دوره انتخابات رياست جمهوري شاهد طرح نام‌هايي براي ورود به عرصه انتخابات يازدهم هستيم، اين سؤال مطرح است كه رجل مذهبي و سياسي كيست و با چه مقياسي "رجل مذهبي ـ سياسي" بودن داوطلبان سنجيده مي‌شود:

١. بر اساس اصل‏ يكصد و پانزدهم قانون اساسي رئيس‏ جمهور بايد از ميان‏ رجال‏ مذهبي‏ و سياسي‏ كه‏ واجد شرايط زير باشند انتخاب‏ گردد: ايراني‏ الاصل‏، تابع ايران‏، مدير و مدبر، داراي‏ حسن‏ سابقه‏ و امانت‏ و تقوي‏، مومن‏ و معتقد به‏ مباني‏ جمهوري‏ اسلامي‏ ايران‏ و مذهب‏ رسمي‏ كشور.

٢. اصل‏ نود و هشتم تفسير قانون‏ اساسي‏ را به‏ عهده‏ شوراي‏ نگهبان‏ قرار داده است‏ كه‏ با تصويب‏ سه‏ چهارم‏ آنان‏ انجام‏ مي‏ شود.

٣.اصل‏ نود و نهم قانون اساسي مسئوليت نظارت‏ مطلق بر انتخابات‏ مجلس‏ خبرگان‏ رهبري‏، رياست‏ جمهوري‏، مجلس‏ شوراي‏ اسلامي‏ و مراجعه‏ به‏ آراء عمومي‏ و همه‏ پرسي‏ را برعهده‏ شوراي نگهبان قرار داده است.

بنابراين، بهترين مرجع تعيين معيارها و نشانه‌هاي رجل سياسي ـ مذهبي را مي‌توان شوراي نگهبان دانست.
اطلاع از اين نشانه‌ها علاوه بر افزايش دانش سياسي مردم و آگاهي داوطلبان شركت در اين انتخابات براي سنجش خود با اين نشانه‌ها و تصميم مناسب براي ورود به رقابت‌هاي رياست جمهوري، قضاوت عمومي درمورد تصميمات شوراي نگهبان در بررسي صلاحيت داوطلبان رياست جمهوري را نيز آسان مي‌كند و زمينه هرگونه ابهام‌ ناشي از "تأييد" و "رد" صلاحيت‌ها را در جامعه از بين مي‌برد.
به ويژه اين كه اين روزها در رسانه ها با نام كساني به عنوان داوطلب ورود به انتخابات مواجه مي شويم كه صرف نظر از درستي يا نادرستي اطلاق عنوان "رجل" به آنها، بيشتر به شخصيت هايي اقتصادي، اقتصادي- مذهبي، فرهنگي - مذهبي، اجرايي و نظير اينها شهرت دارند؛ درحالي كه قيد قانون اساسي "رجل مذهبي سياسي" است.

«رجال مذهبي ـ سياسي» در بوته نقد

پيش از اين عرض كردم كه در آستانه برگزاري يازدهمين دوره انتخابات رياست جمهوري و طرح نام‌هاي پُرتعداد داوطلبان رياست جمهوري اسلامي، چه خوب است شوراي نگهبان شاخص‌هاي رجل مذهبي ـ سياسي را اعلام كند تا تكليف داوطلبان و رأي‌دهندگان روشن شود.

در همان يادداشت تأكيد كردم كه "بهترين مرجع تعيين معيارها و نشانه‌هاي رجل سياسي ـ مذهبي را مي‌توان شوراي نگهبان دانست." در اين فاصله مطلع شدم كه خوشبختانه شوراي محترم نگهبان شاخص‌هاي "رجل مذهبي ـ سياسي" را تعيين نموده و موضوع براي اعضاي محترم اين شورا روشن است. اينك عرض مي كنم با توجه به فوايد آگاهي داوطلبان احراز مسئوليت رياست جمهوري و ضرورت شناخت رأي‌دهندگان از اين شاخص‌ها، تنها دليلي كه ممكن است اعضاي محترم شوراي نگهبان را از انتشار عمومي آن منصرف كند، قيل‌وقال برخي جريان‌هاي سياسي در آستانه انتخابات است.
براي حل اين نگراني پيشنهاد مي كنم شوراي محترم نگهبان متن تفسيري خود را در يك فرصت يك‌ماهه در معرض نقد و نظر نخبگان و صاحب‌نظران قرار دهد. اين كار فوايد زيادي دارد؛ از جمله:

ــ مشاركت مشورتي نخبگان و صاحب‌نظران را به اين موضوع جلب مي‌كند؛
ــ بر دانش سياسي جامعه مي‌افزايد؛
ــ داوطلبان شركت در اين انتخابات را به سنجش خود با اين نشانه‌ها و تصميم مناسب براي ورود به رقابت‌هاي رياست جمهوري آگاه مي‌كند؛
ــ ابهامات ناشي از "تأييد" و "رد" صلاحيت‌ها را از ميان مي‌برد.
- نقد اجتماعي اين شاخص‌ها مي‌تواند نقطه پاياني بر بحث‌هاي دامنه‌دار "رجل مذهبي ـ سياسي" باشد.



منبع:شوراي نگهبان